08/02/2023

CÂY NHO PHAN RANG - PHÉP MẦU GIỮA VÙNG ĐỒNG KHÔ CỎ CHÁY

Nếu Phan Rang - Ninh Thuận đã từng được biết đến là vùng đất có thời tiết khắc nghiệt, khí hậu khô nóng với lượng mưa trung bình 635mm so với lượng mưa trung bình 1.500mm của cả nước, thì không lạ gì khi nơi đây được ví như vùng “đồng khô cỏ cháy” với mùa màng thu hoạch luôn trong tình trạng bấp bênh vì thiếu nước...

KHỞI TỪ MỘT GIẢI PHÁP TÌNH THẾ

Thiên nhiên cũng khá công bằng khi ban cho vùng đất khô hạn này những sản phẩm nổi tiếng, từ hành, tỏi đến đàn dê, cừu lớn nhất cả nước, và ngày nay còn là “đất lành” của những chùm nho trĩu quả, một loại trái tưởng chỉ có thể trụ được ở những miền đất vùng ôn đới.

Ninh Thuận - vùng đồng khô cỏ cháy – Ảnh: nguồn toquoc.vn

Điểm thú vị là cây nho đến với Ninh Thuận như một loại cây “xóa đói giảm nghèo”, được chính quyền tỉnh xác định là loại cây có lợi thế nhất tại địa phương và đã có chủ trương đúng đắn khi mở rộng diện tích nuôi trồng. Vốn không phải là cây bản địa, việc thích nghi cây trồng cũng khá nhiêu khê. Là một loại cây đỏng đảnh với tiêu chí “nắng không ưa, mưa không chịu”, lại chỉ cho quả tốt từ năm thứ ba đến năm thứ năm nên người trồng nho không những phải biết cắt cành, tỉa trái, buộc cành mà còn phải biết chăm sóc cây, nhặt lá, diệt sâu rầy, thay trồng cây mới khi cây bị già cỗi…

Nho đỏ Ninh Thuận – Ảnh: nguồn giongcaytrongdacsan.vn

Với diện tích và sản lượng nho thu hoạch được xếp vào hạng cao nhất nước, ngoài việc cung ứng sản phẩm tươi cho thị trường, người nông dân Phan Rang còn biết chế biến nho thành nhiều loại sản phẩm như mật nho (sirô nho) là một loại nước giải khát thơm ngon và giàu chất dinh dưỡng, nho sấy hay mứt nho có vị chua chua ngọt ngọt khá hấp dẫn trong đó hạt nho trong mứt có khả năng chống lão hóa cao, rượu vang chát được sử dụng như thức uống khai vị kích thích tiêu hóa và phù hợp với những người có tiền sử bệnh tiểu đường, đặc biệt loại rượu nho truyền thống là một đặc sản mang nhiều hương đồng gió nội, một món quà quê dành sẵn tiếp khách đến thăm nhà.

Các phó sản từ Nho – Ảnh: nguồn bachhoaxanh.com

ĐẶC ĐIỂM NHẬN DIỆN NHO NINH THUẬN

Các vườn nho tại Ninh Thuận đang trồng 3 loại nho: nho đỏ, nho xanh và gần đây nhất là giống nho hồng. Nho đỏ là loại nho truyền thống và được trồng nhiều ở Ninh Thuận; Nho xanh cũng được trồng khá nhiều nhưng có nhược điểm thời gian trồng kéo dài (6 tháng/vụ), khả năng chống chịu sâu bọ kém, giá bán thiếu ổn định nên nhiều nhà vườn không mặn mà với giống nho này; Nho hồng là giống nho mới được Trung tâm Cây Bông Nha Hố lai tạo với tên gọi “NHO 1-152”, qua trồng thử nghiệm trên diện tích nhỏ đã cho chùm nho đẹp và năng suất cao, có hiệu quả kinh tế. Hiện giống nho này đang được đưa về cho người nông dân trồng phát triển trên diện rộng. Đặc thù của giống nho hồng là giữ nguyên sắc đỏ hồng nhưng trái bầu dục như giống nho xanh, đã khiến nhiều khách hàng nhầm lẫn với loại nho móng tay từng được nhập khẩu vào Ninh Thuận.

Nho xanh Ninh Thuận – Ảnh: nguồn xedulichgiahuy.com

Đặc điểm nhận dạng của nho Ninh Thuận là cho dù loại nào cũng đều có hạt, khác hẳn với các loại nho Mỹ và các nước nhập khẩu vào Việt Nam. Một đặc điểm khác là nho Ninh Thuận cầm chắc tay nhờ các trái mọc đan kết vào nhau rất chặt, từ đó dẫn đến một đặc điểm khác nữa là trái nho trên mỗi chùm không quá lớn mà chỉ vừa phải và khá đều. Nho Ninh Thuận cho trái không tròn vo mà tròn ở đầu và hơi bầu về phía cuống.

Nho hồng Ninh Thuận – Ảnh: nguồn Tinicart.vn

Một đặc trưng thú vị và không nhầm lẫn vào đâu được, đó là nho Ninh Thuận cho dù là nho đỏ, nho xanh hay nho hồng đều có vị chua nhẹ. Chỉ cần ăn thử một trái sẽ cảm nhận vị chua hậu này và đó mới chính là bản sắc của nho Ninh Thuận, được trồng trên chính đất Ninh Thuận.

Du khách thích thú tham quan vườn nho – Ảnh: nguồn vbsp.org.vn

• • •

Tham quan Ninh Thuận, du khách cũng nên dành thời gian ghé thăm vườn nho, để cảm nhận được tình quê chân chất nơi những con người hiền hòa và rất mực hiếu khách, để chia sẻ niềm vui với những thành quả lao động khi nhìn vườn cây trái trĩu quả, và sau nữa, lâng lâng cùng những dòng rượu nho nghĩa tình chếnh choáng…

Mai Kim Thành