22/11/2011

ĐỘNG SƠN MỘC HƯƠNG (HANG DƠI)

Nằm trên quốc lộ 6 đi Sơn La, cách trung tâm huyện Mộc Châu khoảng 1km và cách Hà Nội 196km về phía Đông Bắc, động Sơn Mộc Hương là một hang động karst đá vôi điển hình trên độ cao 100m, được các nhà khảo cổ học phát hiện từ năm 1952 cùng với một số hiện vật, dấu tích của người Việt cổ. Người Thái gọi nơi đây là “hang Salai” (hang Nước) vì trong lòng núi có mạch nước ngầm mát lạnh chảy quanh năm cung cấp nguồn nước cho bà con Mộc Châu. Còn tên “hang Dơi” là do trước kia đã từng có nhiều đàn dơi cư trú nhưng nay chúng đã dời đi nơi khác.

Động Sơn Mộc Hương – Ảnh: nguồn mytour.vn

Truyền thuyết kể rằng vào thuở xa xưa đã có một con rồng thiêng bay về biển Đông. Khi ngang qua vùng đất này, thấy núi non hùng vĩ, khí hậu mát mẻ, rồng liền chọn nơi đây làm điểm dừng chân. Trước khi chết, rồng nhả ra 7 viên ngọc để cảm ơn mảnh đất đã cưu mang mình – đó là 7 quả núi nhỏ dưới thung lũng. Nhiều người cho rằng dãy núi uốn lượn bao quanh thung lũng có sự chuyển màu qua từng thời điểm biểu thị sự kỳ diệu của thân rồng: từ trắng ngần vào lúc ban mai, chuyển sang xanh biếc trong buổi trưa, rồi rực hồng vào buổi chiều trước khi ngả màu tím biếc lúc hoàng hôn, còn cửa động Sơn Mộc Hương chính là miệng rồng, quay về hướng Nam như đang nhìn xuống 7 viên ngọc qúy (!). 

Thiên nhiên Mộc Châu kỳ ảo – Ảnh: nguồn mytour.vn

Động nằm bên phải đường 6 cách mặt lộ 165m, muốn tham quan du khách phải leo 240 bậc đá theo con đường uốn lượn ven sườn núi để tới cửa hang, bên trong là một hang động rộng 6.915m² với những kiến trúc sống động được thiên nhiên kỳ công tạo dựng qua thời gian. Du khách có thể hình dung cửa động như vòm miệng của một con rồng khổng lồ, có lối đi hai bên tựa như hai mép rồng, ở giữa có một hòn đá nhô ra tựa như lưỡi rồng, còn hàm rồng là trần động cao. Ngay giữa động có một hồ cạn rộng khoảng 200m², giữa hồ có một con rùa đá lớn, bên trái có hình đôi trai gái đang quấn quít bên nhau.

Những không gian linh thiêng – Ảnh: nguồn mytour.vn

Tham quan động Sơn mộc Hương, trong ánh sáng mờ ảo từ cửa hang hắt vào, trước mắt du khách hiện ra một thế giới lung linh với các khối nhũ đá đủ mọi hình dạng mặc cho trí tưởng tượng tự do bay bổng: này là con voi, sư tử, cầy bay, kỳ đà… kia là cây đồng tiền, cây thóc, rồi những ông tiên, cô tiên… nhiều khối nhũ đá được thả xuống từ trần hang, có khối như bức rèm đá tạo thành buồng công chúa…

Mặc cho trí tưởng tượng – Ảnh: nguồn mytour.vn

Tháng 9/1992, Bảo tàng Sơn La đã kết hợp với Viện Khảo cổ học Việt Nam tiến hành đào thám sát khảo cổ. Trên khu đất khá bằng phẳng gần cửa hang với diện tích 1m² đã phát hiện có tầng văn hóa dày 0,5m. Hiện vật thu được gồm mảnh tước, rìu mài lưỡi, bi đá, mảnh gốm… cho thấy tại di tích hang Dơi này đã có người Việt cổ sinh sống cách nay từ 3.000 – 3.500 năm.

Như những bức tường thành – Ảnh: nguồn mytour.vn

Sơn Mộc Hương quả là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, một món quà thiên nhiên ban tặng cho vùng đất cao nguyên Mộc Châu, một danh thắng đã được Bộ Văn hóa Thông tin công nhận di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia ngày 24-1-1998.

Mai Kim Thành